Alçak gerilim motor sarımı ve orta gerilim motor sarımı gibi konular elektrik elektronik sektöründe pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Konuyu daha anlaşılır kılmak adına ilk olarak bobinajın ne olduğundan söz etmemiz gerekir. Manyetik alan oluşturan ve bunun için elektrik akımını taşıyan bobinajlar elektrik motorlarına yerleştirilip kullanılırlar. Verimli şekilde görevini yerine getirebilmesi için bakım onarımında aşağıdaki malzemeler temin edilmelidir:
- Makaron
- Fırça
- Tornavida
- Bobin sarma makinesi
- İzolasyon test sıvısı
- Ampermetre
- Kurutma fırını
- Bobin teli
- Havya, lehim ve pürmüz
- Sürgü çubuğu
- Yalıtım sıvısı
- Pres bant
Bu işlemlerin eksiksiz ve uygun sırasıyla yapılması, bunu mutlaka elektrik motoru sarım teknikleri konusunda gerekli eğitime ve tecrübeye sahip bir uzman tarafından yapılması gerekmektedir. Aksi halde bobin sarımından beklenen verim alınamayacağı gibi hiçbir sonuç elde etmeme riski de ortaya çıkar.
Elektrik motorların temel parçalarından biri olan bobinler mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürme görevini üstlenmektedir. Bu sayede elektrik motorlarında istenilen manyetik alan oluşturulmaktadır.
Elektrik Motoru Sarım Teknikleri
Elektrik motoru sarım teknikleri birçok çeşidi bulunan bir işlemdir. Bunlar arasında en sık başvurulan türlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Trafo sarımı
- Kavrama bobini sarımı
- Fan motoru sarımı
- Fren bobini sarımı
- Alçak gerilim motor sarımı
- DC motor sarımı
- Step motor sarımı
- El aletleri sarımı
- Pompa sarımı
Alçak ve Orta Gerilim Motor Tamiri ve Bakımı
Orta gerilimli motorlar günlük hayatta oldukça geniş sektörlere yayılmış halde karşımıza şu sektörlerde çıkar:
- Denizcilik
- Kağıt üretimi
- Çimento
- Petrol ve gaz sanayii
- Güç üretim sanayii
- Metal işleme sanayii
- Madencilik
Orta gerilim motor tamiri alanında uzman kişiler tarafından hassas cihaz ölçümleri ile kontrollü şekilde yapılmalıdır. Tamir sonrası çeşitli elektronik cihazlarla gereken testler yapılmalı ve son derece dikkatli bir işlem yürütülmelidir. Orta gerilim motor bakımı için de aynen geçerli olan bu unsurlar düzenli, etkili ve verimli şekilde ele alındığında motorun ömrünü uzatma konusunda çok önemlidir.
Alçak Gerilim Sarım Hizmetleri
Elektrik motoru sarım işlemleri; manyetik bir çekirdeğin çevresine sarılmış iletken telleri ifade etmektedir. Bu teller manyetik bir alan oluşturarak rotoru döndürmeye yarar ve akımın akması için bir yol oluşturur. Diğer tüm parçalarda olduğu gibi motorun sargı kısmında da zamanla arızalanma ve bakım gibi durumlar ortaya çıkacaktır.
Motor sargı tamiri, motorun sargı içeren parçalarındaki gevşekliklerin giderilmesi, manyetik alanların korunarak tamir edilmesi gibi işlemleri içerir. Oldukça fazla bilgi ve hassasiyet gerektiren bu işler yoğun bilgi ve tecrübe ister. Aksi halde zaman ve maliyet açısından problemler ortaya çıkacaktır.
Alçak gerilim sarım hizmetleri ise motorda alçak gerilimin geçtiği bobinlerin onarımını içeren hizmetlerdir. Bu konuda hizmet almak isteyen cihaz sahipleri motorlarının markası özelinde uzmanlaşmış kurumsal bir motor servisinden başkasına cihazını emanet etmemelidir. Deneyimli ve kurumsal firmaların bünyesinde görev yapan teknisyenler markaların ürettikleri makineleri çok iyi tanır ve bobinlere müdahale ederken zarar vermeden, manyetiklerini bozmadan, gerektiğinde alçak gerilim motor yenileme işlemine doğru karar verebilecek tek kişilerdir.
Alçak ve Orta Gerilim Motor Sargı İşlem Süreci
Sarılmış motor bileşenleri üzerinde çalışırken mühendislik hesaplamalarına gerek duyulur. İnce işçilik isteyen bu işlem esnasında alçak gerilim motor sarım ekipmanları gibi işleme özel aletler kullanılır. Alçak ve orta gerilim motor sargı işlemi genel olarak şu aşamalardan geçerek ele alınır:
- İşlem sırasında gövde ile klemens yerleri tespit edilir ve tüm işlemler teker teker kayda alınır.
- Kasnak vidalar yerinden çıkarılır.
- Kasnak 120 derece açı ile özel çektirme makinasına çektirilerek sarılır
- Bobinaj esnasında nasıl bir sorun çıktığını motor sarımı yapılarak işlem esnasında bulunabilir.
- Elektrik motorlarında elektromanyetik alanı oluşturmaya yarayan motor sarımı işlemi sırasında kullanılmış bobinler çıkarılıp yerine yeni sarılmış bobinler bağlanılır.
- Son aşamada manyetik alanın varlığı, gücü, bağlantıların doğruluğu vs. kontrol edilir. Testler çeşitli cihazların kullanımı ile kesinleştirilir.
Uzmanlar tarafından motor sahibine teslimat sırasında sarılmış motor bakım yöntemleri konusunda detaylı bilgi verilerek motorun tekrar bobinaj kaynaklı problem ortaya çıkarması engellenir. Motordaki bileşenlere göre bir ekibin görev yaptığı kurumsal firmalarda örnek olarak orta gerilimli sargılara müdahale eden teknisyen orta gerilim motor sarım uzmanları arasından seçilirken alçak gerilim için başka bir teknisyen görev alabilir. İş birliği sayesinde daha hızlı ve doğru sonuç elde edilerek motor sahibine mümkün olan en kısa sürede teslim edilir.
Alçak ve Orta Gerilim Motor Sargı Hizmet Maliyeti
Gerek alçak gerilim motor sarımı gerek orta gerilim motor sarımı hizmetlerinde maliyet hesaplaması süreç içerisinde yapılan işlemlere, tamir edilen sarım noktalarına, motorda varsa başka arızaların tamirine ve işçilik ücretine göre hesaplanmaktadır. Önceden muayene yapılarak motorun arızaları tespit edilemediği zamanlarda çok net fiyatlandırma belirtmek doğru bir tutum olmayacaktır.
Bu nedenle kurumsal bir firmaya motorunuzu emanet etmeli ve işlem sonucu çıkan raporlara göre yapılan işlemlerle birlikte fatura miktarını öğrenebilirsiniz. Genellikle ekip halinde görev yapan servislere birden fazla tamir işlemini aynı anda yaptırabileceğinizi unutmamalı ve motordaki problemlerin her birini danışmalısınız. Diğer tamirat işlemlerine göre motor sargı hizmetinin mühendislik hizmeti gerektiren daha zorlu ve kapsamlı bir işlem olduğunu unutmamalısınız.