Gelişen teknoloji ve yeni dönem ihtiyaçlarıyla beraber insan günün yerini makineler ve akıl gücü aldı. Bu yönde pek çok yenilikçi adımla karşı karşıya gelmek mümkün. Günümüz işletmelerinde ise pek çok iş hale insan gücüyle yapılmaya devam ediliyor. İnsan gücü faaliyetlerinin devam ediyor olması, böyle bir sonuç alınmak istenmese de çeşitli kayıpların ortaya çıkmasına yol açıyor. Kayıpların, hasarların oluşması da işletmeler ve bireyler için ek masraf olarak yorumlanıyor. Yapılan uygulamalar sayesinde de artık pek çok noktada yaygın şekilde kullanıldıkları da bilinmektedir. Süreç içerisinde de özellikle doğru hareket fırsatı sunan ve güç konusunda avantajlı olan servo motorlar kullanılmaktadır. Ancak servo motor arızası da rastlanan durumlardan birisidir. Bu arızaların bilinmesi ve önceden tespit edilmesi de avantajlı konumda olmanıza yardımcı olmaktadır.
Öncelikli olarak tanımlamak gerekirse servo motor, gelişmiş motorlar olarak bilinirler. Hem hız hem de hassas pozisyon kontrolünün sağlanması amacıyla kullanılması söz konusudur. Servo motor toplamda üç ana parçadan oluşmaktadır. Bu parçalar motor, geri bildirim ünitesi ve sürücü olarak üç ana seçeneğe ayrılmaktadır. Servo motor bağlantısı ve diğer detaylarıyla beraber geleneksel motorlarla benzerlik göstermektedir. Bundan ötürü yalnızca motor değil, servo motor arızaları da benzemektedir.
Servo motor arızası için sıkça karşılaşılmakta olan arıza sebepleri birden fazladır. Bunlar ısınma, kirlenme, aşırı akım ve vibrasyon olarak sıralanmaktadır. Söz konusu belirtiler yalnıza servo arızası değil ekipman ömrünün azalması gibi durumları da beraberinde getirmektedir.
Servo Motor Arızalarının Sebepleri Nelerdir?
Servo motorların ana parçalarında oluşan arızaların belirtileri mevcuttur. Bu belirtilere bağlı olarak çeşitli çözüm önerileri sunabilmek de mümkündür. Bunlardan bahsetmek gerekirse de;
Rulman Arızaları
Karşınıza çıkacak olan seçeneklerden birisi rulman arızasıdır. Rulmanlar, motorlarda önemli olan parçalardan biri olarak bilinirler. Yük aktarımının sağlanması amacıyla kullanılırlar. Kontrolleri düzenli olarak yapılan vibrasyon analizi ile beraber yapılmaktadır. Servo motorun üretici firmasının önerdiği çalışma saatleri içerisinde kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Gerekli olan durumlarda değişiminin de ihmal edilmemesi şarttır. Ayrıca süreç içerisinde muhakkak temiz olması gereklidir. Rulmanın kirlenmemesi, yağdan arındırılması ve darbeden korunması önemlidir. Sızdırmazlığı önlemek amacıyla da yağ keçesi ve buna benzer izolasyon malzemelerinin yenilenmesi gerekmektedir.
Fren Arızaları
Servo motor arızalarında karşılaşılan sıkıntılardan bir tanesi fren arızalarıdır. Fren arızası, duruş kalkış sayısına bağlı aşınma, çevresel faktörler gibi pek çok detaya bağlı olarak etkilenmektedir. Aynı zamanda pozisyonlama sırasında çeşitli hataların oluşması da mümkündür.
Sargı Arızaları
Servo motor arıza tespiti sırasında sargı ile ilgili problemler sıkça karşılaşılanlar arasındadır. Bu durumun temel nedenleri içerisinde malzemenin kalitesiz kullanılması yer almaktadır. Aynı zamanda tamir işlemlerinin hatalı olması, gücün kalitesiz olması ve düşük izolasyon gibi haller bulunmaktadır. Sarım veyahut tamir sonrası için de dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Kişilerin işlem sonrasında akımla ilgili, kaliteli malzeme kullanıldığı ile ilgili teyit istemesi önemlidir. Direnç değerleri gibi noktalarda rapor talep etmeniz de yine sizin faydanıza olacaktır.
Kirlenme
Servo motor arızalarında başlıca sıkıntılardan biri kirlenmedir. Yani dışarıdan giren kir, yağ ve pislik servo motor parçalarının zarar görmesine yol açabilmektedir. Bundan ötürü servo motorun temiz tutulması dikkat edilmesi gereken detaylar içerisinde yer almaktadır. Hatta imalat kaynaklı olan parçaların sıkça temizlenmesi atlanmaması gereken bir durumdur.
Elektrostatik
Servo motor tamiri için işlem yapılırken karşılaşılan konular arasında elektrostatik yer almaktadır. Çünkü elektronik komponentlere zarar verilmesi gibi bir durum söz konusudur. Montaj sırasında enerjinin kapalı olduğundan emin olunmalıdır. Aynı zamanda gövdenin topraklamasının yapılmış olmasına da dikkat etmek gerekmektedir. Bu sayede sürücüler ve geri bildirim ünitelerinde olası sıkıntıların önüne geçmek mümkündür.
Elektriksel Gürültü
Sürücü içerisinde yer alan hızlı transistörlerde bulunan problemler, sargılara, elektronik sistemlere, yatağa zarar verebilecek durumdadır. Bundan ötürü topraklamanın en iyi şekilde yapılması önem arz etmektedir.
Aşırı Isınma
Servo tamiri, aşırı ısınma ile ilgili yaşanan pek çok arıza için de gerçekleştirilmektedir. Isınma sorunları, dahili veyahut çevresel sıcaklığın artmasından kaynaklı gerçekleşmektedir. Bu duruma havalandırmanın zayıf olması, operasyon zamanlarının yanlış seçilmesi neden olmaktadır. Aynı şekilde yaz ve kış aylarında farklılıkların yaşanması söz konusudur. Aşırı sıcaklık seviyesinin yaşanması da servo motor parçalarına zarar verebilmektedir. Faaliyetler sırasında soğutma sisteminin sağlıklı bir şekilde çalıştığından emin olmak önemlidir.
Koku
Servo motor tamiri için gelinen sebeplerden birisi bir kokunun yayılıyor olmasıdır. Bu koku genellikle yanık kokusuna benzetilmektedir. Böyle bir kokunun yayılıyor olması da servo aşırı ısınıyor anlamına gelmektedir. Bu gibi bir durum yaşandığı zaman havalandırma ve soğutma sistemlerinin kontrol edilmesinde fayda vardır. Aynı zamanda rulmanların da doğru olup olmadığından emin olmak gerekmektedir.
Aşırı Gürültü
Servo motorların çalışması sırasında gürültülü bir ses çıkmaktadır. Ancak bu ses çok rahatsız edecek seviyede değildir. Bu ses çok rahatsız edici hale geldiği zaman da bir arızanın yaşandığı düşünülmektedir. Söz konusu arıza da kablodan ya da elektriksel bir problemden kaynaklanıyor olabilmektedir.
Düşük Tork Üretimi
Tork sürtünmenin kullanılmasının nedeni yer çekimi kuvvetini yenmektir. Aynı zamanda mekanik olan parçanın hareketsizliğini engellemek amacıyla da kullanılmaktadır. Düşük tork üretimi yaşanmasının nedenleri arasında ise elektriksel bağlantılar yer alabilmektedir. Ek olarak servo motorun çalışma saatleri, düşük voltaj ve kuvvetlendirme birimi bu soruna yol açabilmektedir. Sorunun tespit edilmesinin ardından da servo motor tamiri nasıl yapılır şeklinde sorularınıza uzmanlardan destek alarak cevap bulmanız mümkündür.
