Bu yazıda yer alan Siemens servo motor modelleri ve bunların tamir süreci hakkındaki bilgilerin anlaşılabilmesi için servo motor nedir ve ne işe yarar sorularının cevabının iyi yanıtlanması gerekir.
Servo motor, endüstri alanında yaşanan gelişmeler ve artan ihtiyaçlar doğrultusunda geliştirilen oldukça kullanışlı bir motor türüdür. Diğer motor çeşitlerinin aksine bu motoru dışarıdan bir kontrol sistemi ile yönetmek mümkündür. Bu kontrol mekanizması sayesinde motorun hangi hız ve tork ile döneceğine karar verilebilmekte, ayrıca motorun konumu da dışarıdan ayarlanabilmektedir.
Motor, sensör ve kontrolör olmak üzere temelde üç parçadan oluşan servo motorlar, diğer motorlar gibi arızalanabilmektedir. Bu motorların tamiri ancak uzman bir birey tarafından yapılırsa dayanıklılık sağlanabilmektedir. Aksi halde motora yapılan yanlış bir müdahale geri dönüşümsüz bir hasara yol açabilmektedir.
Servo motorların kullanımının pratik olması nedeni ile pek çok firma ürünlerinde bu motoru kullanmaya başlamıştır. Bu firmaların başında da Siemens markası gelmektedir. Siemens servo motor modelleri arasında en sık tercih edilen modeller 1 FK7, 1 FT7, Simotics S-1 FK2’ dir. Bunlarla beraber yüzlerce Siemens servo motor modeli çeşitli ürünlerin çalışması için kullanılmaktadır.
Siemens Servo Motor Bakım Teknikleri
Siemens servo motor bakım teknikleri diğer servo motor bakımları gibi yapılmaktadır. Bunun için de özellikle test makinalarının yeri büyüktür. Bu makineler olmadan motorların teknik bakımlarının yapılması, hasarların tespit edilmesi oldukça zordur.
- İlk değerlendirme de denebilen bu adımda servo motorda yer alan parçalar gözle kontrol edilerek herhangi bir anormallik olup olmadığı tespit edilir.
- Kısa test ya da aşırı gerilim karşılaştırma testlerinden biri yapılır. Bu testin yapılma amacı statorun geri sarılıp sarılmayacağına karar verilmesidir. Motordaki en önemli parçalardan biri olan statorun bakımının dikkatli yapılması önemlidir.
- Megger testi olarak da bilinen yalıtım direnci testi yapılır. Bu testteki amaç yalıtımın durumunu kontrol etmektir. Megger testi Siemens servo motor hasar analizi işlemi sırasında birden fazla kez uygulanabilecek basit bir testtir. Böylelikle yalıtım problemleri hızla tespit edilebilir.
- Mıknatısların koşullarını kontrol etmek için EMF testi, faz denge testi ve çok önemli bir test olan servo motorun geri besleme cihazının test edilmesi kontrol amaçlı yapılan diğer testlerdir.
- Kontrol amaçlı testler yapıldıktan sonra servo motor açılır. Arka plakası açılarak kablolar ayrılır. Kodlayıcı ve kodlayıcı muhafazasının dikkatle çıkarılması ve hasar almaması oldukça önemlidir. Daha sonra rotor ve stator birbirlerinden ayrılır ve bu parçalar incelenerek arıza kontrolü yapılır.
- Motor bakımındaki en önemli aşamalardan biri motorda yer alan parçaların temizliğidir. Hangi marka servo motor olursa olsun tüm motorlarda parçaların dikkatle temizlenmesi gerekir. Bunun için genellikle alkalin yıkayıcılar kullanılır ama elle temizleme ve basınçlı yıkama yöntemleri de kullanılan diğer temizlik yöntemleridir.
- Diğer bir aşamada servo motorların en sık arızalanan parçaları olan rulmanları kontrol edilir. Arızalanan rulmanlar için o markaya uygun ve daha kaliteli özellikteki yeni rulmanlar kullanılır.
- Arızanın giderilip giderilemediğini kontrol etmek için geri besleme cihazının yeniden hizalanması için bellek testi yapılır. Tüm kontroller tamamlandıktan sonra motor kapatılır ve gerekli görülürse boyaması yapılır. Siemens servo motor onarımı burada sonlandırılmış olur.
Siemens Servo Motorun Verimliliği
Siemens servo motorun verimliliği için dikkat edilmesi gereken birkaç temel özellik bulunmaktadır. Endüstriyel açıdan son zamanlarda kullanımı artan servo motorların farklı özellikleri bulunmaktadır. Hangi servo motorların tercih edileceğine karar verilirken motorun kullanılacağı alanın ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır. Yüksek bir iş gücü gerektiren araç gereçler için düşük güçte bir servo motor kullanılması motorun daha hızlı bir şekilde arızalanmasına neden olabileceği gibi işteki verimi de düşürür.
Servo motorların en güzel özellikleri, uzaktan bir kontrol sistemi sayesinde ayarlamalarının yapılabilmesidir. Bu ayarlamalar her ne kadar her zaman yapılabilse de genellikle ilk alındıklarında ayarlamaları yapılan servo motorlar hep bu şekilde kullanılırlar. Bu yüzden servo motorun ilk ayarının ihtiyaca uygun yapılması verimliliği arttıracaktır.
Endüstriyel Siemens Servo Motor Tamiri
Endüstriyel Siemens Servo motor tamiri, diğer markaların servo motor tamirleri ile benzer süreçleri içermektedir. Özellikle robotik cihazlarda ve tıbbi cihazlarda kullanımları yaygınlaşan bu motorların düzenli bir şekilde bakıma gitmesi ve arıza tespit edilmesi halinde tamiri gereklidir. Aksi halde kısa kullanım ömrü olacak bu motorların maliyetleri de yüksek olduğu için kullanan kişi ya da firmayı zor durumda bırakır.
Servo motor tamiri, alanında uzman ve eğitim almış kişiler tarafından yapılır. Konu hakkında detaylı bilgi birikime sahip olmayan kişiler tarafından yapılan bakım ve onarımlar motoru daha da hasara uğratabileceği gibi özellikle kablolarla ilgili yapılan dikkatsizlikler motorun tamir edilemeyecek şekilde hasarlanmasına yol açabilir. Bu nedenle Siemens Servo motor tamiri süreç detayları hakkında bilgi sahibi olmayan kişilere güvenilmemeli ve bu tarz cihazların bakımı uzman kişilerce kontrol edilmelidir.
Servo motorların hasarlarının tespit edilmesi hem çeşitli makineler yardımıyla yapılan testlerle hem de uzman kişilerin görsel dikkatleriyle mümkündür. Meydana gelen problem neredeyse ona uygun olarak parça değişimi yapılır, Siemens servo motor revizyonu sonlandıktan sonra motor eski haline getirilir ve motor açılmadan önce not edilen kodlar sayesinde motor fabrika ayarlarındaki kodu ile müşteriye teslim edilir.